Borelioza i jej leczenie – 22 pytania i odpowiedzi

 

18. W jaki sposób leczy się boreliozę?

Istnieją dwa sposoby leczenia boreliozy. Pierwszy to tzw. metoda IDSA. Opracowana ona została przez Amerykańskie Towarzystwo Chorób Zakaźnych. Zalecana jest przez Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych. Stosuje ją większość polskich lekarzy.

Drugi sposób to tzw. metoda ILADS. Opracowana została przez Międzynarodowe Towarzystwo do Spraw Boreliozy i Chorób z Nią Powiązanych. Metoda ta budzi kontrowersje wśród lekarzy, choć niektórzy uznają ją za skuteczną w pewnych przypadkach.

 

19. Na czym polega leczenie metodą IDSA?

Terapia metodą IDSA polega na podaniu pacjentowi jednego antybiotyku wtedy, kiedy objawy choroby już wystąpiły. Jego dobór i sposób aplikowania – doustnie lub dożylnie – zależny jest od obrazu klinicznego choroby oraz tolerancji leku przez pacjenta. Podawane antybiotyki to zazwyczaj doksycyklina, amoksycylina, cefuroksym, ceftriakson i  cefotaksym.

Antybiotykoterapia trwa przeważnie 21-28 dni, czasami dłużej. Po tym czasie leczenie uważa się za zakończone. W przypadku neuroboreliozy i późnej boreliozy z objawami reumatycznymi możliwe jest jej powtórzenie.

Skuteczność leczenia standardową terapią antybiotykową zależna jest od fazy w której choroba została wykryta. W przypadku boreliozy zdiagnozowanej w początkowym stadium po pojawieniu się rumienia wędrującego przynosi ona duży odsetek wyleczeń. Niestety wraz z rozwojem choroby efektywność terapii spada.

Jeżeli pomimo przeprowadzonej antybiotykoterapii objawy boreliozy nie ustąpiły, mówimy o zespole poboreliozowym. Część lekarzy uważa, że jest on reakcją autoimmunologiczną organizmu spowodowaną jego osłabieniem przez przebytą chorobę i leczą go z na ogół niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi. Inni z kolei – głównie zwolennicy metody ILADS – w ogóle wątpią w istnienie zespołu poboreliozowego uważając, że to tak naprawdę niewyleczona borelioza. Wskazują oni jako sposób leczenia kontynuację antybiotykoterapii.

 

20. Na czym polega leczenie metodą ILADS?

Rozpoczęcie leczenia metodą ILADS zalecane jest już w momencie wystąpienia wysokiego prawdopodobieństwa boreliozy, zanim jeszcze wystąpiły symptomy choroby. Pacjent podawany jest czterotygodniowej doustnej kuracji antybiotykami.

W sytuacji gdy do zachorowania już doszło, zaleca się dużo agresywniejszą terapię. Chory leczony jest kilkoma różnymi antybiotykami podawanymi w bardzo dużych dawkach. Także czas terapii jest dłuższy. Teoretycznie trwa ona aż objawy boreliozy znikną. W praktyce także po ustąpieniu symptomów choroby pacjent  przez kolejnych kilka miesięcy przyjmuje antybiotyki w celu eliminacji ewentualnych przetrwalników bakterii. Kuracja antybiotykami trwać może nawet kilka lat.

Najczęściej stosowane w terapii leki to doksycyklina, tetracyklina, azytromycyna, amoksycylina, klarytromycyna, imipenem, cefuroksym, ceftriakson, cefotaksym, penicylina.

Leczenie metodą ILADS ma wielu krytyków. Wskazują oni, że skutki uboczne długotrwałej antybiotykoterapii mogą być bardziej niebezpieczne niż sama borelioza.

 

21. Co to jest neuroborelioza?

Neuroborelioza jest to borelioza układu nerwowego wywołana przez krętki Borrelia burgdorferi. Jej symptomy są niespecyficzne, towarzyszyć mogą także innym chorobom, co prowadzi do problemów z poprawnym jej rozpoznaniem. Diagnostyki nie ułatwia także często długi czas pomiędzy ukąszeniem przez kleszcza, a wystąpieniem objawów. Może to być nawet od kilku do kilkunastu lat.

Neuroborelioza występuje u około 40% wszystkich chorych na chorobę z Lyme. Najczęściej mylona jest ze stwardnieniem rozsianym, stwardnieniem zanikowym bocznym, chorobą Alzheimera i chorobą Parkinsona. Jej leczenie polega na dożylnej antybiotykoterapii przeprowadzonej w warunkach szpitalnych.

 

22. Jakie są objawy neuroboreliozy?

Neuroborelioza w zależności od stadium choroby może mieć formę wczesną lub przewlekłą. Najczęstsze objawy to zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, porażenie nerwów czaszkowych – najczęściej nerwu twarzowego, zapalenie korzeni nerwowych, osłabienie siły mięśni. 

W najcięższej postaci neuroboreliozy dochodzi do zapalenia mózgu i rdzenia kręgowego oraz towarzyszących im encefalopatii, zaburzeń świadomości i oddechu oraz niedowładu.

W zależności od stopnia choroby występować mogą także zaburzenia psychiczne: depresja, stany lękowe, wybuchy agresji, przewlekłe rozdrażnienie, trudności z koncentracją, a nawet psychoza.